Sinds een jaar geef ik les aan de academie van bouwkunst in Rotterdam. Naast een bevlogen omgeving van nieuwe ideeën ook een omgeving van reflectie. Over waar architecten hun inspiratie vandaan halen en hoe de huidige tijdgeest onze manier van ontwerpen beïnvloedt. Zo ging de laatste discussie over of ontwerpen in onze tijd niet te veel gericht is op het verstand en te weinig op het gevoel. De ratio van het budget, de ratio van functionele eisen en regelgeving en de ratio van het snelle scoren. Terwijl een goed ontwerp uiteindelijk juist goed moet voelen. Niet alleen rationeel verklaarbaar zijn, maar ruimte bieden voor een blijvende gevoelsmatige kwaliteit.
Een interessante link in dit opzicht is die naar het Modernisme aan het begin van de 20e eeuw. Met de industrialisatie ontstond een ongebreideld vertrouwen in de ratio van de techniek en meetbare uitgangspunten. Een manier van denken gericht op functioneel ontwerpen in beeldentaal en gebruik (less is more). Los van contextuele inpassing en gevoelsmatige kwaliteiten van een verblijfsplek. Maar er waren ook een aantal architecten die zich aansloten bij de modernistische ontwikkeling, maar de rationele uitgangspunten verenigden met gevoelsmatige kwaliteit. Architecten als Alvar Aalto, Hans Scharoun, Frank Lloyd Wright en Sigurd Lewerentz, die ruimte gaven aan het gevoel van plek en context. Mooi beschreven door Colin St John Wilson in het boek The other tradition of modern architecture. Vaak ontwikkelt zich in de zijlijn de oplossing die de nieuwe impulsen verenigt met de oude. Een belangrijke realisatie voor vandaag de dag met onze nadruk op meetbaar resultaat en een steeds sneller verhaal.
Architectuur is bij uitstek een professie waar het gaat om het verenigen van tegengestelde belangen. Een ruimtelijk ontwerp dat functioneel is, goed op zijn omgeving aansluit, binnen het budget blijft en een prettige plek vormt om te verblijven. Niet vervalt in individuele oplossingen, maar verschillende uitgangspunten samen laat vallen in een ruimtelijke oplossing die logisch aanvoelt. En daarmee verstand en gevoel samenbrengt.
